Buurtbewoners Borgerstein tekenen bezwaar aan tegen bouw van 248 appartementen: “Impact veel te groot”

Tegen de huidige bouwplannen op de site van Borgerstein te Sint-Katelijne-Waver (in de ruime omgeving van Papenhof) willen een aantal buurtbewoners bezwaar aantekenen, zo staat te lezen in HN (27/02/2022). Concreet gaat het om de bouw van 248 appartementen, waarvan de impact op het verkeer en de leefbaarheid in de buurt veel te groot is. Het zijn niet alleen ruim 80 appartementen meer dan aangegeven in het oorspronkelijke RUP maar ook de hoogte vormt een probleem voor het zonlicht: zo tellen de hoogste blokken 3 tot 4 bouwlagen meer dan de aanpalende appartementen. 

Hopelijk voltrekt eenzelfde scenario zich niet in Papenhof met de verdere (verdichte) invulling van het woonproject ten koste van de weide in fase 3 van het RUP.

Nieuwe woonuitbreiding in omgeving van Papenhof op komst: oude Ford-garage in Nekkerspoel maakt plaats voor woonproject

Het Nieuwsblad van 21 februari 2022 meldt dat de oude Ford-garage in Nekkerspoel (t.o.v. de Lidl-supermarkt) plaats moet ruimen voor 70 woningen, een kinderdagverblijf, commerciële ruimtes en een ondergrondse parking.
Een Antwerpse projectontwikkelaar heeft een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend met het oog op de bouw van 59 appartementen en 11 woningen, en een ondergrondse parking met 120  plaatsen.

Volgens het Mechelse stadsbestuur zal dit project de wijk opwaarderen. Het ontwerp vormt de basis voor nog grotere plannen: het is de bedoeling op termijn de wijk Papenhof met de Nekker te ontsluiten.

Het actiecomité LePaMe stelt zich vragen bij de zoveelste woonuitbreiding in de omgeving van Papenhof. Laten we vooral niet vergeten dat het recente Woonproject Papenhof slechts één voorbeeld van de ongebreidelde bouwwoede van het stadsbestuur in dit randgebied van Mechelen is. Samen met Zonnestraat, Manewater en Vrouwvliet (Bonduelle) zorgen die bouwprojecten in een straal van 5 km voor een onleefbare concentratie aan beton in de ruime omgeving van Papenhof.
Deze nieuwe plannen leggen nog maar eens het spanningsveld bloot tussen de nood aan (verdichte) woonuitbreiding enerzijds en de behoefte aan leefbaarheid met groene open ruimtes anderzijds in een stedelijke context. Wij stellen enkel vast dat door de komst van al die woonprojecten de wijk Papenhof stilaan een nieuwe stadskern aan het worden is, waardoor de inzet voor het behoud van de schaarse, open groene ruimte in Papenhof nog crucialer wordt.

'Lier verbiedt bouw van flatgebouwen op stukken groen tot begin 2025': een voorbeeld voor het Mechelse stadsbestuur?

In GVA van 18 maart 2022 lazen wij volgend artikel dat relevant kan zijn voor de problematiek van het behoud van de weide in Papenhof en het Mechelse stadsbestuur alvast kan inspireren: 'Lier verbiedt bouw van flatgebouwen op stukken groen tot begin 2025'.

Tot 1 januari 2025 mag je op greenfields, onbebouwde of onverharde stukken groen dus, op Liers grondgebied geen meergezinswoningen meer bouwen. 

Voornamelijk het uitgangspunt en de motivatie van die beslissing zijn interessant voor ons: “We wensen dit nieuwe Beleidsplan Ruimte op een breed gedragen en goed uitgewerkte wijze op te maken, met ruime participatieve insteek voor de gemeenteraad en de inwoners (...)".
En het gaat verder: “Het is onmogelijk om de komende jaren op een participatieve manier te werken aan een nieuwe beleidsvisie inzake open ruimte als die open ruimte intussen helemaal wordt volgebouwd (...)".
Alhoewel het maar om een (tijdelijke) bouwpauze gaat, laat deze beleidsvisie letterlijk ruimte voor inspraak en overleg met de betrokken (buurt)bewoners en wordt niet enkel naar de commerciële argumenten van de projectontwikkelaars geluisterd.
Hopelijk toont het Mechelse stadsbestuur eenzelfde inzicht in de aanpak van de open ruimte en hanteert zij een vergelijkbaar participatief traject bij het opmaken van een nieuw RUP Papenhof of het bijstellen van het bestaande RUP, waar de inrichting van de weide deel van uitmaakt.

De recente ontwikkeling van het project Plopsaqua en het Zennebeemden Bos in Mechelen-Zuid voorspelt dan weer niet veel goeds over de visie en het beleid van het stadsbestuur inzake open groene ruimte.

Het gaat hard met de verharding in Vlaanderen, zo ook in Mechelen (VRT-reportage Pano 10/03/2021)

Waarom droogt Vlaanderen uit?
Dat is dé vraag waar de VRT-reportage van Pano (afl. 5, 10 maart 2021) zich over buigt. 

Uit onderzoek blijkt dat de droogte niet de enige schuldige is in dit verhaal. Het regenwater kan niet meer infiltreren in de bodem en dat is een probleem. "Op dit moment is 16% van Vlaanderen verhard. Elke dag verdwijnen er 12 voetbalvelden onder het beton. Dat is enorm," aldus hydroloog Patrick Willems. Honderden huizen in Vlaanderen vertonen als gevolg van de droogte in de ondergrond scheuren en barsten. Sommige woningen staan op instorten. De reportage laat gedupeerden aan het woord: in de regel is het zo dat de brandverzekering de schade door droogte niet vergoedt. 

Grondwater dat meer en meer wordt opgepompt
Het klimaat verandert: onze zomers worden langer, heter en droger, en dat terwijl men meer en meer grondwater oppompt. De Vlaamse overheid heeft geen idee hoeveel grondwater er in tuinen, bedrijventerreinen en landbouwgebieden via grondwaterputten -veelal illegaal- wordt opgepompt. Sinds de hete zomers van 2017 zorgt de droogte alsmaar vaker voor deze zichtbare gevolgen. Het is een oprukkend probleem volgens expert Jan Maertens: "Het kunnen snel duizenden gevallen per jaar worden."

Regenwater dat niet meer kan insijpelen 
Naast het oppompen van grondwater vormt het regenwater, dat niet meer de kans krijgt in de steeds meer verhardende bodem in te sijpelen, een 2de groot probleem. Dat heeft o.a. te maken met de ongebreidelde bouwprojecten (appartementencomplexen) die door bouwpromotoren in opdracht van steden en gemeenten worden uitgevoerd.

Vlaanderen en Mechelen e.a. verharden en drogen uit
Is het beleid in Vlaanderen voldoende voorbereid om de impact op onze huizen te counteren en hoe zit het met de situatie in Mechelen? De reportage toont o.m. luchtbeelden van voortuintjes in de Liersesteenweg te Mechelen die in de loop der jaren werden omgevormd tot een oprit voor de auto: de inwoners kregen een aanmaning (!?) van de stad. En dat terwijl het stadsbestuur van Mechelen wat verder zelf open ruimte aansnijdt voor het nieuwe winkelpark Malinas van 27.000m²: het wordt in de markt gezet als het groenste shoppingcenter van het land (!?).

Zo zijn er tal van voorbeelden op te sommen hoe men Vlaanderen en Mechelen e.a. tegen een verschroeiend hoog tempo verhardt en drooglegt. Het woonproject Papenhof en bij uitbreiding de woonprojecten in de omgeving, m.n. Zonnestraat, Bonduelle en Manewater vormen daar geen uitzondering op. Het is wel verontrustend en cynisch dat de stad bij de aankondiging van het openbaar onderzoek naar de recente aanvraag van het omgevingsproject Woningen Papenhof (het betreft de bouw van 21 wooneenheden met ondergrondse parking aan het Aspergeveld in fase 2 van het RUP Papenhof) de mogelijke effecten op het vlak van bodem, watersysteem, e.d. in het Milieueffectrapport (MER) als "niet aanzienlijk" benoemt. 
Uiteraard denken wij daar als buurtbewoners anders over en durven wij dat te betwisten: de totale verharde oppervlakte bedraagt meer dan ... 1.000 m² (!), wat de grondwaterhuishouding danig verstoort. Natuurlijk zullen de ingediende bezwaren geen 'effect' hebben maar ...

"Voor geld danst de bouwheer maar de weide pikt dat niet meer"
De algemene vaststelling is echter dat steden en gemeenten echt moeten breken met het verleden om de verharding hier en nu te stoppen en dat de drooglegging van de bodem, als gevolg van het oppompen van grondwater en het niet meer insijpelen van regenwater, wel degelijk een nefaste impact hebben op onze directe leef- en woonomgeving, bv. op de verdorring van de vegetatie. Men moet stoppen met de natuur verder geweld aan te doen.

In dat verband zou het passend zijn dat de stad Mechelen in dialoog treedt met haar buurtbewoners over de verdere invulling van het woonproject Papenhof (fase 3 RUP) en terechte bezorgdheden en vragen m.b.t. schade aan het milieu en verstoring van de ruimtelijke ordening wel degelijk oppikt. In principe moet het RUP voor de verdere ontwikkeling van het woonproject Papenhof aangepast worden. Het moet de plicht en de ambitie van iedereen (stad, bouwpromotor, buurtbewoners) zijn om de geplande invulling voorgoed te herbestemmen als ruimte voor natuurrecreatie en zo het verstoorde evenwicht te herstellen. Onze boodschap is duidelijk: stop de weide niet onder beton. 

Het Klimaat, ook een zaak voor Mechelen?
Gisteren bracht in Mechelen een 150-tal personen, onder wie leden van LePaMe, onder het motto ‘Iedereen advocaat voor het klimaat’ de Klimaatzaak onder de aandacht. De actievoerders vinden dat ons land te weinig doet in de strijd tegen de klimaatopwarming. Ze spanden dan ook een rechtszaak aan tegen de verschillende regeringen. Zij eisen dat die stoppen met het uitbuiten en het verslinden van de planeet, en dat ze een einde maken aan het discours 'almaar meer' en dat veranderen in 'juist genoeg'.
Wel, het behoud van de weide in Papenhof zou lokaal alvast een mooi begin zijn. Meer moet dat niet zijn.

Je kan de volledige reportage van Pano hier bekijken (duur 35:25)
De voorbeelden in Mechelen komen aan bod op 14:33.

Voor u gelezen: "Vlaanderen wordt gewoon verder volgebouwd"

In De Standaard verscheen een interessant artikeltje over de actualiteit van de betonstop/bouwshift op Vlaams en gemeentelijk niveau. Daarbij gaat het o.m. over de gemiste rol en kans van Vlaanderen, de verkavelingsprikkel en het gebrek aan expertise bij de gemeenten, en de belangen van de lokale projectontwikkelaars.
Het geschetste beeld is de facto van toepassing op Mechelen met haar verschillende woonuitbreidingsprojecten, waaronder Papenhof. 

Lees hier het volledige artikel (DS, 13-12-2020) 

Voor u gelezen: "Waar een wil is, is een (ontharde) weg"

Recent viel 'Hier in Mechelen', het huis-aan-huisblad van Groen Mechelen in de bus. Daarin lazen wij een aantal opmerkelijke quotes van Patrick Princen, Schepen van Openbare Werken, Natuur- en Groenontwikkeling, Parken en Stadstuinen. Opmerkelijk, als je ze tegen het licht houdt van wat er gebeurt in Papenhof en wat de toekomstige (bouw)plannen met de wijk zijn. 
In het artikel 'Mechelen onthard(t)' legt hij uit wat het adaptatieplan voor de stad Mechelen betekent. Het is een onderdeel van het klimaatplan, dat de stad weerbaar moet maken tegen de klimaatverandering. Dat kan door het creëren van ruimte voor groen en water. Zo maakt het ontharden van straten en pleinen de infiltratie van regen mogelijk. Daarbij denkt de schepen o.m. aan waterdoorlatende dolomietpaden en aan het creëren van waterspeeltuinen en nattevoetenpaden.

Wij onderschrijven uiteraard de ambities van de schepen en het stadsbestuur, alleen stellen wij vast dat die jammer genoeg niet tot de wijk Papenhof reiken. Zo hebben wij reeds van bij de aanvang van de werken voor het woonproject gewezen op de problematiek van de (regen)waterhuishouding, nadat de buurtbewoners daarover kloegen. Wij zijn, net als de schepen, vanzelfsprekend vurig voorstander van het behoud van de open ruimte voor groen in Papenhof. Wij kunnen echter niet anders dan de aanleg van de (tijdelijke) buurtparking betreuren. Die dreigt in het rampscenario van fase 3 te worden omgevormd tot ... een verhard Posteleinplein. Hier geen waterspeeltuinen noch nattevoetenpaden als duurzame alternatieven dus. In dezelfde toekomstplannen zijn nog eens 71 wooneenheden opgenomen, die de aantrekkelijkheid van (het zuidelijke gedeelte van) de woonwijk letterlijk in de weg staan. Wij stellen ons dan ook de bedenkelijke vraag hoe die groei te verzoenen valt met de zorg die de schepen uit voor het behoud van de groene ruimte, zeker in Papenhof. Wij krijgen stellig de indruk dat de lijfspreuk "waar een wil is, is een (ontharde) weg" die de schepen aanhaalt in zijn tekst, slechts een loze belofte is, die botst met de verdere bouwplannen van de bouwpromotor met Papenhof. 

Het is aan ons, inwoners, buurtbewoners en omwonenden, om samen met het stadsbestuur de toekomst en de klimaatbestendigheid van onze wijk veilig te stellen. Die toekomst ligt echter niet in het eenzijdig verder bouwen van woonentiteiten in onze wijk, verdicht of niet, maar tevens en vooral in het behoud en creëren van groene open ruimte, die zorgt voor een aantrekkelijke, aangename en gezonde woon- en leefomgeving voor iedereen. Vandaar een oproep aan de schepen om samen met ons actiecomité de regie voor de verdere ontwikkeling van onze wijk op te nemen.

Maak kennis met verwante actiegroepen die protesteren voor het behoud van open ruimte in Mechelen: "Zonder groen kan je niks doen"

Wij kunnen er de laatste tijd niet om heen. Door het toenemend protest van een aantal actiecomités staat het behoud van de open ruimte in Mechelen op de politieke agenda. Het is geen toeval dat verwante actiegroepen naar het stadsbestuur stappen met het gelijkaardige verzoek geen open ruimte meer te laten verdwijnen voor asfalt en beton. 

De komst van een buurtparking op de weide aan de zuidrand van Papenhof is een tastbaar voorbeeld van éénzelfde scenario dat zich afspeelt aan de Oude Antwerpsebaan, de R6 Mechelen-Noord en het Zennebeemdenbos in Mechelen-Zuid: waardevol groen dat sneuvelt voor onder meer woonuitbreiding, schaarse open ruimte die onder druk komt te staan door beton. 

Terecht zijn de bewoners bezorgd, misnoegd en kritisch over de aanpak van het stadsbestuur en de projectontwikkelaar. In de strijd voor elk stukje groene open ruimte verenigen ze zich in actiegroepen. Zoals wij, klagen ze aan dat de stad niet kiest voor een geactualiseerde ruimtelijke visie die goed is voor de natuur, het klimaat, de mobiliteit en de Mechelaar in de 21ste eeuw, en onvoldoende alternatieve oplossingen onderzoekt. Tegelijk wensen de actiegroepen ook een eerlijk en positief signaal geven, dat echter nog niet voldoende wordt opgepikt door het stadsbestuur en de projectontwikkelaar. Dat zij deze kritiek afdoen als acties van enkelingen die vervelend doen, zet kwaad bloed bij de verschillende actiecomités en klopt niet als we de politieke agenda mogen geloven: de verontwaardiging is groot en bestrijkt heel Mechelen. 

Net als in de aangehaalde voorbeelden dreigt ook Papenhof een groeiende maar uitgedroogde wijk te worden. De bewoners en omwonenden moeten beseffen dat deze ontwikkelingen niet oké zijn voor de toekomst van een leefbaar Papenhof. 

Lees meer: 

• Bezorgde Mechelaars creëren bos op Grote Markt (GVA, 04-10-2020) 
• Protest zet open ruimte in Mechelen op politieke agenda: "Terecht zijn mensen kwaad" (HN, 29-09-2020)
• Actiecomité begint petitie 'Zennebeemdenbos redden uit handen van Plopsa' (HN, 27-09-2020)
• Protest tegen ontwikkelingen in Mechelen-Noord neemt toe (HN, 21-09-2020)

Persmoment Actiecomité bij aanvang werken buurtparking 22-09-2020

Op 22-09-2020 vond het persmoment over de start van de werking van het Actiecomité Leefbaar Papenhof plaats. Waar en wanneer kon dat symbolischer dan vóór de weide bij de aanvang van de werken van de aanleg van de (tijdelijke) buurtparking. Wij noteren alvast de uitspraak van Peter De Bruyne, CEO IGEMO: "Open ruimte zal het wel niet blijven". Een duidelijker bewijs voor de bestaansreden van het actiecomité is er niet.

Lees meer

Weide moet plaats maken voor tijdelijke (?) buurtparking in Woonproject Papenhof: minder groen meer beton, minder autoluw meer overlast, ...

Op de website van IGEMO d.d. 18-06-2020 verduidelijkt algemeen directeur Peter Van Malderen de komst van een tijdelijke buurtparking, die door de stad Mechelen werd goedgekeurd en vergund voor 4 jaar. De parking komt er op de plaats van het grasveld aan de zuidwestzijde van de Papenhofdreef en kent een dubbel gebruik: zij doet enerzijds dienst als privé parking met 27 parkeerplaatsen voor de bewoners van de 'Hofkes' in afwachting van de realisatie van een ondergrondse parking en anderzijds kan zij met 15 parkeerplaatsen worden gebruikt door de omwonenden van de Nijverheidstraat.
De komst van de parking is voor het actiecomité de aanleiding om te protesteren tegen deze gang van zaken: de buurtbewoners waren zowel verrast door als bezorgd over deze ingrijpende beslissing van het stadsbestuur om de enige nog groene, open ruimte aan de Papenhofdreef te betonneren. Samen met de (nog te realiseren) bouw van 71 wooneenheden, bestaande uit parkappartementen en woongroepen, wordt de parking in de (oorspronkelijke) uitwerking van fase 3 van het RUP definitief omgevormd tot pleintje. De buurtbewoners zijn voorts terecht bekommerd over de verkeersoverlast van en naar de parking en de verkeersonveilige situaties die dat meebrengt. Wij vinden de parking alleszins geen duurzame oplossing voor de buurt en pleiten als actiecomité voor een andere, meer zinvolle invulling van de laatste, nog groene open ruimte aan de zuidelijke rand van Papenhof. Hopelijk staan het stadsbestuur en de projectontwikkelaar open voor meer groene, autoluwe en kindvriendelijke alternatieven, die de leefbaarheid van Papenhof voor iedereen, inclusief de omwonenden, ten goede komen.

Lees meer

Papenhof, een stukje natuur

Natuur waar kinderen nog kunnen spelen en bewegen zonder bezorgd te zijn over wagens: een park en een leuk speelbos, een grote weide en een voetbalplein. Blijkt dat de weide moet wijken voor een “tijdelijke” parking naast het voetbalpleintje.

Alsof het een zegen is voor de buurtbewoners staat de politiek er trots bij en poseert graag voor een mediafoto. Hoewel er zeker geen vlekkeloos parcours was, en nog steeds niet is, wachten we nog altijd op de buurtbevraging rond het nieuwe masterplan, waarvan sprake is in dit artikel.

Al lijkt er dus voor de projectontwikkelaar geen enkel vuiltje aan de lucht. Ben benieuwd hoe het zal worden ingevuld na de tijdelijke 4 jaar. Zal alles opnieuw hersteld worden naar de huidige natuur? Naar de huidige speel- en beweegruimte voor de kinderen? Of gaat het toch stil over van een tijdelijke parking naar een definitief plein met parkeergelegenheid?